Testisler Erkek Hormonu Testosteronu Salgılarlar
Testislerle Alakalı Temel Bilgiler
· Testisler, erkeğin sağlıklı gelişimi için gerekli olan testosteron hormonunu salgılarlar.
· Yetişkinlik çağında testosteron libido, kas gücü ve kemik yoğunluğunun korunmasını sağlar.
· Testis hastalıklarının sebebi yetersiz miktarda testosteron üretilmesidir.
Testisler, bir çift sperm üretici organdır ve erkek üreme sisteminin sağlığını korurlar. Erbezi olarak da bilinen testislerin kadın vücudundaki karşılığı yumurtalıklardır.
Erkek üreme sistemindeki rollerinin yanı sıra testisler testosteron – erkekte fiziki özelliklerin sağlıklı gelişimi açısından hayati önem taşıyan hormon- salgılamaları nedeniyle endokrin bezi sınıfında yer alırlar.
Testislerin Anatomisi
Testisler büyük bir üzüm boyutunda oval şeklinde ikiz organlardır. Penisin alt kısmından vücudun dışına doğru asılı bulunan gevşek deri keseleri olan testis torbalarının içinde bulunurlar. Yerleri itibariyle yaralanmalara açık olsalar da (korunmaları için bir kas veya kemik yoktur) bu sayede daha serin bir sıcaklıkta kalırlar. Serin ortam sperm üretimi için gereklidir.
Testosteron: Testis Hormonu
Testosteron erkeklerde sağlıklı fiziksel gelişim için olmazsa olmazdır. Temel androjendir; androjen eril gelişimi uyaran ve/veya sürdüren her madde için kullanılan genel terimdir.
Ergenlik boyunca testosteron çocuğun erkekliğe geçişinde görülen birçok süreçte görev alır. Bunlardan bazıları şunlardır:
· Erkek cinsel organlarının sağlıklı gelişimi
· Yüzde ve vücutta tüylenme
· Seste kalınlaşma ve derinleşme
· Boy uzaması
· Kas kütlesinde artış
· Adem elmasının gelişimi
Testosteronun önemi ergenlikle sınırlı değildir. Yetişkinlik çağında da vücut fonksiyonlarının çoğunda rol alır. Bunlardan bazıları şunlardır:
· Libidonun korunması
· Sperm üretimi
· Kas gücünün ve kütlesinin korunumu
· Sağlıklı kemik yoğunluğunun artması
Testosteron Üretimi
Testislerin ürettiği ve salgıladığı testosteron miktarı hipotalamus ve hipofiz bezi tarafından kontrol edilir.
Hipotalamus, hipofiz bezine gonadotropik hormonlar (folikül uyarıcı ve luteinize edici hormon) salgılaması için sinyal gönderir. Luteinize edici hormon (LH) testosteron üretimini başlatır. Aşırı testosteron üretilmesi durumunda hipotalamus hipofiz bezini daha az LH üretmesi için uyarır, o da testislere testosteron seviyesini azaltmalarını söyler.
Testis Hastalıkları: Hipogonadizm
Hipogonadizm yetersiz testosteron ile ilişkilendirilen bir testis hastalığıdır. Testosteron seviyesinin çok düşük olması birçok probleme yol açabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
· Cinsel istekte azalma
· Kas kütlesinin azalması
· Sperm sayımında düşüş (verimliliğin azalması)
· Vücuttaki tüylerin dökülmesi
Birincil ve ikincil olmak üzere iki tür hipogonadizm vardır. Birincil tür testisleri etkilerken ikincil hipofiz bezindeki bir problemin dolaylı yoldan testosteron üretimini etkilemesi ile oluşur.
Hastalığın birçok sebebi olabileceği gibi genellikle aşağıdaki durumlar sonucunda meydana gelir:
· Yaşlanma
· Hipofiz bezi tümörü gibi bir bozukluk (hipofiz bezinin sağlıklı çalışmasını etkiler) ve prolaktin seviyesinin yüksek olması (bu hormonun fazla olması testosteron seviyesinin düşmesine neden olur).
· İlaçlar
· Testislerle alakalı hastalıklar, ciddi yaralanma, radyasyon veya kemoterapi testosteron seviyesinin düşmesine neden olur.